Hac ile ilgili çeşitli sorular

Sual: Hac vakti ne zamandır?
CEVAP
Hac vakti, arefe ve bayram günleri olmak suretiyle, beş gündür.

Sual: Hacda 15 günden fazla kalan, mukim olup kendisine kurban kesmesi vacip olacağı için, bayram kurbanını kestirmek suretiyle telefonla Türkiye’deki bir yakınına vekalet verip kestirebilir mi?
CEVAP
Bayram kurbanını vekaleten Türkiye’de kestirmesi caizdir.

Sual: Şükür kurbanını da vekaletle Türkiye’de kestirmek caiz mi?
CEVAP
Şükür kurbanı Mina’da kesilir. Mekke’de bile kesilmez.

Sual: Bu yıl hacca giderken, Ankara’da ihramı giydik. Hacca gidemeyince çıkarmak mecburiyetinde kaldık. İhramı çıkarmanın cezası nedir?
CEVAP
Mikâttan ilkin çıkarınca, ceza gerektirme etmez.

Sual: İhramı kefen yapmak ve kefeni zemzemle yıkamak caiz midir?
CEVAP
İhramı kefen yapmak caizdir. Kefeni zemzemle yıkamak ise, Hanefi’de caiz, Şafii’de haramdır.

Sual: Haccı ertelemek olur mu? Haram para ile hacca giden, hac borcundan kurtulur mu?
CEVAP
Üstüne hac farz olan hiç kimseye, haccı ertelemek, Şafii’de ve imameyne gore caiz, öteki üç mezhepte caiz değildir. O yıl gitmez ise, günah olur. Sonraki senelerde hacca giderse, erteleme günahı af olur. O yıl, hac yolunda ölürse hac sâkıt olur.

Haram para ile hacca gidenin haccı Hanbeli’de sahih olmaz, öteki üç mezhepte, günahkâr olsa da haccı sahih olur, kısaca hac borcundan kurtulur.

Sual: Bazı hacılar asla iyi örnek olmuyorlar, niye bu şekilde?
CEVAP
Ahir zamanda yakarma edenler azalacak, yakarma edenlerin de ibadetlerinde çeşitli noksanlıklar bulunacaktır. Bugün tecim için, yankesicilik için hacca gidenler yok mudur? Dünya gittikçe bozulacaktır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Bir vakit gelir ki, hacca, sultanlar [devlet başkanları] seyahat için, zenginler tecim, fakirler dilenmek, din görevlileri de gösteriş için giderler.) [Hatib]

Sual: Müslümanlardan yada kâfirlerden ayakbastı parası almak haram mıdır?
CEVAP
Evet haramdır.

Sual: İhramlı iken saçını kazıtmak sünnet midir?
CEVAP
Vaciptir. İhramdan çıkmadan ilkin, başın minimum dörtte birini ustura ile tıraş ettirmeli yada minimum 3 santimetre, kendisi yada başkası kırkmalı. Berber yada ustura bulamamak özür sayılmaz. Hanım, saçını tıraş etmez. Makasla birazcık keser.

Sual: Hacda bayanlarla aynı hizada namaz kılmak zorunda kalacağız. Kâbe’de hanımlarla birlikte aynı hizada namaz kılmak caiz midir?
CEVAP
Evet caizdir.

Sual: (Haccı kabul olanın, kul ve Hak borçlarından başka tüm günahlar affedilir) diyorsunuz. İnsanın ya kul borcu yada Hak borcu olur. Başka ne günah olur ki de, öteki günahlar tabirini kullanıyorsunuz?
CEVAP
Kabul olan hac, namaz, oruç ve zekat borçlarının affına sebep olmaz. Bu tarz şeyleri geciktirme günahlarının affına sebep olur. Kul borçları da verilmedikçe yada helalleşilmedikçe ödenmiş olmaz.

Öteki günahlar çoktur. Kabul olan hac, içki içmek, yalan söylemek, kumar oynamak, cünüp dolaşmak, domuz eti şeklinde haram yiyecek, açık dolaşmak, harama bakmak, müzik dinlemek, haset etmek, ipek giymek şeklinde birçok günahlar vardır. Kabul olan hac bu günahların affına sebep olur.

Sual: Zamanımızda ne kadar parası olana hac farzdır örnek olarak ailesinin yanında kalan bir bekâr adam eğer hacca gidecek ve gelecek kadar parası var ise hac buna farz mıdır?
CEVAP
Haccın eda şartları bulunan kimsede vücub şartları da var ise hac farz olur. Vücub şartlarından biri de, geçim ihtiyacından fazla olarak hacca götürüp getirecek ve var ise geride kalan kimselere kafi gelecek kadar, helal parası olmak.

Sual: Revakların ikinci katına çıkarak Kâbe-i şerifi tavaf etmek caiz midir?
CEVAP
Caiz değildir.

Sual: Vekaleten hacca gitmiş olan fakire, hac farz olur mu?
CEVAP
Evet.

Sual: Görevle hacca giden yoksul, varlıklı olunca, yine gider mi?
CEVAP
Farza niyet edince gitmez, nafileye niyet edince gider.

Sual: Hacca giden, hilali görse, Suudların yanlışını anlasa, ertesi günü Arafat’a çıkması lazım mı?
CEVAP
Normal olarak.

Sual: Hacılar, ifrad hacca niyet etse, şükür kurbanı kesmez mi?
CEVAP
Kesmez.

Sual: Hac yapanın tüm günahları af olur mu?
CEVAP
Kul hakkı ve kaza borcu af olmaz. Tehir günahı af olur.

Sual: Kâbe-i şerifi yedi kere dönmek bir tavaf mı?
CEVAP
Evet.

Sual: Hac mevsimi haricinde umre meydana getiren fakire hac farz olur mu?
CEVAP
Hac farz olmaz.

Sual: Geçen yıl, hacda kesemediğim şükür kurbanının kazası olarak şimdi on gün oruç tutmam lazım mı?
CEVAP
Evet.

Sual: Falcılığa tevbe ettim. Bu parayla hacca gitmem caiz mi?
CEVAP
Evet.

Sual: Sâkin olunan yerden hacca vekil gönderilir. Babam İzmit’te hastalanıp İstanbul’a ulaşınca öldü. İstanbul’dan vekil gönderilir mi?
CEVAP
Evet.

Sual: Hacda mukim olan, kurbanını kestirmek suretiyle telefonla Türkiye’deki bir yakınına vekalet verse caiz olur mu?
CEVAP
Evet.

Sual: İhramlı iken düşmanı öldürmek caiz mi?
CEVAP
Evet.

Sual: Kardeşim, şu parayı al hacca git dedi. Hayır dedim günah mı?
CEVAP
Günah olmaz.

Sual: Her umrede şükür kurbanı kesilir mi?
CEVAP
Bir umrede yapılması ihtiyaç duyulan, her umrede yapılır.

Sual: Varlıklı hanımı tarafınca, yol harcaması karşılanan yoksul adam, hanımını hacca götürmeye zorunlu mu?
CEVAP
Hayır.

Sual: İhramlı iken, dikişli terlik giymek caiz mi?
CEVAP
Evet.

Sual: Nafile hacca başlayıp terk eden, başka yıl hacceder mi?
CEVAP
Hayır. Hac bir kere farzdır.

Sual: Hacda, bir özürle taş atamayan, yerine vekil atama eder mi?
CEVAP
Hayır.

Sual: İhramı iki omuza da sarmakta sakınca var mıdır?
CEVAP
İhram, peştamal şeklinde, iki beyaz bez olup, biri belden aşağı sarılmış olur, diğeri de omuzlara sarılmış olur. Tavafa başlarken sağ koltuk altından geçirilir. (Cevhere)

Sual: Hacda parasız bozuk, sapık kitaplar dağıtıyorlar. Nasıl yapsak, imha edelim mi?
CEVAP
Evet.

Sual: İhramımı, kefen yapmam caiz mi?
CEVAP
Evet.

Sual: Fakirim. Beni vekil edene (Hacca gidince, bana da hac farz olur. İkinci seneki hac paramı da verirsen giderim) demek caiz mi?
CEVAP
Evet.

Sual: Haccımın sahih olmadığını zannediyorum. Yine hacca gidince, farz olan hacca diye niyet etmem caiz mi?
CEVAP
Evet.

Sual: Hacda şükür kurbanı kesemeden ölenin yerine velisi keser mi?
CEVAP
Vasiyet etmiş ise kesmek lazım olur.

Sual: Varlıklı yada yoksul a’ma hac yapsa, farz sevabı alır mı?
CEVAP
Hayır.

Sual: Nafile hac, abdestin sünnetinden efdal demek, farzı nafile olarak yapmak, sünneti yapmaktan daha sevap, manasına gelir mi?
CEVAP
Evet.

Sual: Hacca gitmek yerine ülkedeki fakirleri doyursam olur mu?
CEVAP
Olmaz.

Sual: Kayınvalidem demişti ki, (yabancı ülkede çalışıp kazanılan para haram olur. Bu para ile hacca bile gidilmez.) Bu şekilde şey var mı dinimizde?
CEVAP
Yok o şekilde bir şey. Yabancı ülkede çalışıp kazanılan para haram olmaz.

Sual: Hacda kurban kesmek farz mıdır?
CEVAP
Vaciptir.

Sual: Adamların dikişli sandalet ve kemer giymeleri uygun mudur?
CEVAP
Evet.

Sual: Riyâllerde İslam harfleriyle yazı var. Hacda, içinde riyâl bulunan keseyi bacak arasına sarkıtmak caiz mi?
CEVAP
Yoksulluk kadar caiz olur.

Sual: Bu yıl hacca gidiyorum. Kâbe’yi görünce yakarma kabul oluyormuş. Kâbe’yi görünce iyi mi yakarma edelim? “Ya Rabbi, yapacağım tüm dualarımı kabul et” diye yakarma etmek uygun mu?
CEVAP
Biz bilmeden kendimiz için zararı dokunan olacak yakarma da edebiliriz. Malın çokluğu, ömrün uzunluğu şeklinde şeyler hayırlı olacaksa istenmelidir. Bunu da biz bilemeyiz. Onun için yakarma ederken, (Ya Rabbi, yapacağım tüm hayırlı dualarımı kabul et) demeli.

Kâbe’yi görünce ve zemzem içerken, (Ya Rabbi imanla ve şehit olarak ölmeyi nasip eyle) denebilir. En uygunu da (Hakiki imana kavuştur) diye yakarma etmelidir. Bu sebeple hakiki imana kavuşunca artık imansız ölme tehlikesi yoktur.

Sual: Varlıklı, hacca gitmeyi ertelese, sonrasında da yoksul olsa, hacca gitmesi gene farz mı?
CEVAP
Hac farz olduktan sonrasında mal elden çıksa da, affolmaz. Kısaca gene hacca gitmesi gerekir. Hacca gidemeden ölürse, yerine vekil gönderilmesi için vasiyet eder.

Sual: Hanım, kocasının izni olmadan, hacca gidemez mi?
CEVAP
Hanım, kocasının izni olmadan nafile hacca gidemez; fakat kocası, hanımının mahremiyle, farz olan hacca gitmesine engel olması imkansız

Sual: Hacda ihramlı iken koku sürünmek yasaktır. Sadece ihram giymeden koku sürünse sonrasında ihramlı iken bu kokuları etrafa saçsa, ya da, yasak olmasına karşın başkası ihramına koku sürse, ikimiz de onu kucaklayınca falan bizlere de koku geçse ya da, Kâbe-i şerife dokununca elimize koku geçse, ceza lazım olur mu?
CEVAP
Hayır ceza lazım olmaz. Yasak olan bizzat kendimizin sürmesi yada başkasına (bu kokuyu bana sür) anlamına gelir.

Hac ve örtünmek
Sual: Hacdan gelen kadının örtünmesi koşul mıdır?
CEVAP
Hacla örtünmenin bir ilgisi yoktur. Yalnız hacdan gelen kadının değil, her Müslüman kadının örtünmesi farzdır. Büluğa erince, örtünmek koşul olur. Açık dolaşmak haram olur. Günah işleyenin ibadetleri, örnek olarak namazı, haccı, orucu sahih olursa da, vaat edilen büyük sevablara kavuşamaz. Namaz, hac ve oruç borcundan kurtulur. Ahirette niye bu ibadetleri yapmadın diye sormazlar, niye açık gezdin, niye şu günahları işledin diye merak ederler.

Niyetsiz hac
Sual: Kendisine hac farz olan bir kimsenin, ihrama girince, farz diye niyet etmese de yapmış olduğu hac ile farz yerine gelir mi?
CEVAP
Evet, farz olur, bundan dolayı hac için Mekke’ye gidiyor, hacca niyet etmiş oluyor. (Fetava-i Hindiyye)

Hacının her günahı affolur mu?
Sual: Bir hoca, (Hacc-ı mebrur yapanın günahları affolur. Dünyaya yeni gelmiş şeklinde olur) hadisi için, (Namaz borcu, oruç borcu, zekât borcu şeklinde tüm günahların affedileceğini göstermektedir. Bunun için, hac yapılınca, kaza namazı kılmak, kaza orucu tutmak ve verilmemiş zekâtları vermek gerekmez) diyor. Hırsızlık ederek çalınanlar da mı affoluyor?
CEVAP
Hayır, hocanın söylediği yanlıştır. Şartlarına uygun olarak ve ihlasla meydana getirilen hacca, (Hacc-ı mebrur) denir. Hacc-ı mebrur, kazaya kalmış olan [namaz, oruç, zekât gibi] farzlardan ve kul haklarından başka günahların affına sebep olur. Bunların affolması için, kazaların ve kul haklarının ödenmesi lazımdır. Mebrur hac yapmakla, farzları vaktinde yapmamanın ve vaktinden sonraya bırakmanın günahı affolur, asla yapmamanın günahı affolmaz. Eğer, hacdan sonrasında, farzları kaza etmeye derhal başlamazsa, geciktirme günahı yine adım atar ve zaman içinde kat kat artar. Geciktirmek, büyük günahtır. (Hacc-ı mebrur yapanın günahları affolur. Dünyaya yeni gelmiş şeklinde olur) hadis-i şerifi, kazaya kalmış farzlar ve kul hakkından başka günahların affolacağını göstermektedir. (İslam Ahlakı)

Sual: Arefe günü, sedye ile Arafat’tan geçirilen bir kimsenin haccı kabul olur mu?
Yanıt: Hacca giden bir kimse, Arefe günü, öğle ezanından bayramın birinci günü, sabah namazı vaktine kadar olan vakit içinde, birazcık Arafat’ta dursa yada ihramlı olarak Arafat’tan geçse, baygın iken sedye içinde taşınarak nüsükler yaptırılırsa, Arefe günü bulunduğunu bilmeyerek, Arafat’ta dursa, haccı sahih olur. O yerin Arafat bulunduğunu bilmek ve niyet etmek lazım değildir.

Haccın geciktirilmesi günah mı?
Sual: Bir hiç kimseye hac farz olduktan sonrasında, bunu geciktirmesi, sonraki senelere bırakması günah olur mu?
Yanıt: Vücub şartları bulunmakla birlikte, eda şartları da kendisinde bulunan kimsenin, o yıl hacca gitmesi farz olur. O yıl, hac yolunda ölürse hac sakıt olur ve bu kimsenin vekil gönderilmesi için vasiyet etmesi de lazım olmaz. Farz olduğu o yıl gidilmezse, günah olur. Farz olduktan sonrasında hacca gitmeyi, daha sonraki senelere bırakan kimse fasık olur. Bu sebeple minik günaha devam etmek, büyük günah olur. Sonraki senelerde, hac yolunda, evinde hasta olursa, hapse düşerse yada hacca gidemeyecek şekilde sakatlanırsa, yerine başkasını, kendi memleketinden karşılık göndermesi yada bunun için vasiyet etmesi lazımdır. Karşılık gönderdikten sonrasında iyi olursa, kendinin gitmesi de lazım olur. Sonraki senelerde hacca giderse, geciktirme günahı affolur. İmam-ı Muhammed ve imam-ı Şafii hazretlerine gore, sonraki senelere bırakması da caizdir.

Sual: Hacda bayramın birinci günü Mina’da olanlar, bayram namazı kılacak mıdır?
Yanıt: Bayramın birinci günü Mina’da bulunanlara bayram namazı kılmak vacib değildir.

Sual: Bir kimse, asla izin, vekalet almadan kendi kendine, başkası adına hac yapabilir mi ve adına hac meydana getirilen o kişi hac borcundan kurtulmuş olur mu?
Yanıt: İzin, vekalet almadan, kendi kendine vekil olup hac eden kimsenin yapmış olduğu hac, kendinin olur. Kısaca kendinin hac borcu var ise, ödenmiş olur. Yapmış olduğu bu haccın sevabını, izinsiz vekil olduğu hiç kimseye bağışlayabilir. Aslına bakarsan her Müslüman, her ibadetinin sevabını ölü yada diri, her Müslümana armağan edebilir. Fakat yapmış olduğu haccın sevabını bağışladığı kimse, hac yapmış olmaz ve hac borcundan kurtulmaz.

Sual: Ramazan ayında olduğu şeklinde, hac ve kurban ibadetlerini yerine getirirken de Zilhicce ayının hilalini görmekte fayda vardır mi?
Yanıt: Mevzu ile ilgili olarak İbni Âbidînde deniyor ki:
“Ramazan ayının birinci gününü anlamakta takvimlere güvenilmemelidir, buyurdular. Bu sebeple oruç, gökte yeni ayı görmekle farz olur. Peygamber efendimiz; (Hilali görünce oruca başlayınız!) buyurdu. Oysa hilalin doğması, görmekle değil, hesapladır ve hesap sahih olup, hilal, hesabın bildirdiği gecede doğar. Fakat, o gece görülmeyip, bir gece sonrasında görülebilir ve oruca, hilalin doğduğu gece değil, görüldüğü gece adım atmak lazımdır. Bu sebeple İslâmiyet bu şekilde buyruk buyurmuştur.”

Gökte, Ramazan hilalini aramak, bir ibadettir. Görülüyor ki, Ramazanın başlangıcını evvelinde haber vermek, İslâmiyeti bilmemek alametidir. Kurban Bayramı’nın birinci günü de, Zilhicce ayının hilalini görmekle anlaşılır. Zilhicce ayının dokuzuncu Arefe günü, hesapla, takvimle anlaşılan gün yada bundan bigün sonrasında olur. Bundan bigün ilkin Arafat’a çıkanların hacları sahih olmuyor.

Sual: Hacca gitmeyenlerin, Arefe günü hacıların Arafat’ta toplandığı şeklinde bir yerde toplanmaları, yakarma yapmaları dinimiz açısından uygun olur mu?
Yanıt: Arafat’ta bulunmayanların, Arefe günü bir yerde toplanarak, hacılar şeklinde yapmaları mekruhtur. Fakat, vaaz dinlemek yada başka bir yakarma yapmak için toplanmaları caizdir.

Sual: Kitaplarda hac yada umreye gidenler için, ‘ihramdan çıkmadan ilkin başını tıraş ederler’ deniyor. Bayanlar da erkekler şeklinde, ihramdan çıkmadan başlarını tıraş mı ederler?
Yanıt: Bayanlar, saçını tıraş etmez. Makas ile birazcık keser.

Sual: Hacca gidecek kimse, öncelikli olarak, elindeki hac paraları da dahil zekâtını mı verecektir yoksa zekâtını hac yaptıktan sonrasında mı verecektir?
Yanıt: Zekâtı, nisaba malik olduktan bir hicri yıl sonrasında, vermek farz olur. Zekât vermek farz olduğu bu vakit, hepimiz için başkadır. Bu vakit, hac zamanından evvel ise, malın, paranın hepsi için zekât verilip, geri kalan para ile hacca gidilir. Zekat vermek zamanı, hac zamanına rastlarsa yada hac zamanından sonrasında ise, ilkin hacca gidilir. Hacdan sonrasında, elde mevcut paranın zekâtı verilir.