Sual: Meleklere iman nasıl olmalıdır?
CEVAP
İmanın ikinci şartı, Meleklere imandır. Amentü’deki, (Ve melaiketihi) ifadesi, Allahü teâlânın meleklerine inanmayı, iman etmeyi bildirmektedir.
Melekler, Yaşam sahibi, diri, nurani yaratıklar olup, akıl sahibidirler. Allahü teâlânın sevgili ve kıymetli kullarıdır, ortakları ve kızları değildir. Allahü teâlânın emirlerine itaat ederler, isyan etmezler. Günah işlemezler. Adam ve dişi değildir. Evlenmezler, doğurmazlar, çoğalmazlar, evlatları olmaz, yiyip içmezler. Allahü teâlâ, bunlardan bazılarını peygamber olarak seçmiştir. Öteki meleklere vahiy [haber] götürmek görevi ile şereflendirmiştir. Peygamberlerin kitaplarını ve sayfalarını getiren de bunlardır. Örneğin Enam suresini Cebrail aleyhisselam ile beraber 70 bin melek getirmiştir. Bunlar hata etmez, unutmaz. Hile yapmaz, aldatmazlar. Bunların Allahü teâlâdan getirdikleri hep doğrudur, şüpheli, ihtimalli değildir. Kendilerine verilen emirleri yapmaktan başka işleri yoktur.
En üstünleri 4 tanedir:
Cebrail aleyhisselam: Meleklerin en üstünüdür. Vazifesi, Peygamberlere vahiy getirmek, komut ve yasakları bildirmektir. Cebrail aleyhisselamın günah işleyeceğini yada yanlış bir iş yapacağını sanmak fazlaca tehlikelidir. Şundan dolayı Allahü teâlâ buyurdu ki:
(Ey Resulüm de ki; “Cebrail’e düşman olan, Tanrı’a düşmandır.” Şundan dolayı o, Kur’an-ı kerimi, Tanrı’ın izniyle, kendinden ilkin gelen kitapları doğrulayıcı, bir hidayet rehberi ve müminler için müjdeci olarak senin kalbine indirmiştir.) [Bekara 97]
İsrafil aleyhisselam: Sura üfürmekle vazifelidir. Birinci üfürmesinde hasıl olan sesi işiten, Allahü teâlâdan başka her diri ölecek, ikincisinde hepsi yeniden dirilecektir.
Mikail aleyhisselam: Rızk gönderilmek, ucuzluk, bolluk, kıtlık, pahalılık ve her maddeyi hareket ettirmekle vazifelidir.
Azrail aleyhisselam: İnsanların ruhunu almakla vazifelidir.
“Zebani şeklinde bir zalim”, “Azrail şeklinde cani, işkenceci bir Zebani”, “Çocuğunuzu terbiye etmezseniz, anarşist olur, Azrail ve Zebani olur” şeklinde sözler uygun değildir. [Bunları mecaz olarak da örnek vermek uygun değildir. Allahü teâlânın emrine uyarak iman eden, emir ve yasaklara uyan müslümanlara mesela namaz kılan, oruç tutan, kul hakkı yemeyen, zina etmeyen müslümanlara ahmak, gerici, örümcek kafalı denir mi hiç? Bunun gibi, Allahü teâlânın emrini yerine getiren meleklere cani, işkenceci, zalim denir mi hiç? Mecazı da, örneği de, şakası da çok çirkindir.] Meleklere hakaret eden Müslüman dinden çıkar. Tüm melekler günahsızdır, cani, işkenceci, zalim değildir. Allahü teâlânın emrini yerine getirirler. (Feraid-ül-fevaid)
Öteki melekler
Sual: Dört büyük melekten başka, malum öteki melekler ve görevleri nedir?
CEVAP
Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî hazretleri buyuruyor ki:
Dört büyük melekten sonrasında üstün olan melekler dört sınıftır:
1- Hamele-i Arş denen melekler dört tanedir.
2- Rahatlık-i ilahide bulunan meleklere, Mukarrebin denir.
3- Azap meleklerinin büyüklerine, Kerubiyan denir.
4- Rahmet meleklerine, Ruhaniyan denir.
Bunların hepsi, meleklerin üstünleridir.
Aden meleklerinin büyüklerinin adı Rıdvan’dır. Cehennem meleklerine zebani denir. Bunlar cehennemde emredilen vazifelerini yapar. Cehennem ateşi bunlara zarar vermez. Denizin balığa zararı dokunan olmaması gibidir. Cehennem zebanilerinin büyükleri 19 tanedir. En büyüğünün adı Malik’tir.
Her insanoğlunun, hayır ve şer, tüm işlerini yazan, ikisi gece, ikisi gündüz gelen dört meleğe kirâmen kâtibîn, cinden sakınan meleklere hafaza melekleri denir. Hafaza meleklerinin, bunlardan başka olduğu da, bildirilmiştir. Sağ taraftaki melek, soldakinin amiridir, iyi işleri ve ibadetleri yazar. Soldaki kötülükleri yazar.
Kabirlerde, kâfirlere ve âsi müslümanlara azap edecek melekler ve kabirde sual soracaktır melekler vardır. Sual meleklerine Münker ve Nekir denir. Müminlere soranlara Mübeşşir ve Beşir denir.
Sayısı en fazlaca olan mahlûk meleklerdir. Bunların sayılarını Allahü teâlâdan başka kimse bilmez. Göklerde, meleklerin yakarma etmedikleri, boş bir yer yoktur. Göklerin her yeri, rükûda yada secdede olan meleklerle doludur. Göklerde, yerlerde, otlarda, yıldızlarda, canlılarda, cansızlarda, yağmur damlalarında, ağaçların yapraklarında, her molekülde, her atomda, her reaksiyonda, her harekette, her şeyde meleklerin vazifeleri vardır. Her yerde, Allahü teâlânın emirlerini yaparlar. Allahü teâlâ ile mahlûkları içinde vasıtadırlar. Bazıları, öteki meleklerin amiridir. Bazıları, Peygamberlere haber getirir. Bazıları insanların kalbine iyi fikir getirir ki, buna esin denir. Bazılarının, insanlardan ve tüm mahlûklardan haberi yoktur. Allahü teâlânın cemali karşısında kendilerinden geçmişlerdir. Her birinin belli yeri vardır. Oradan ayrılamazlar. (İtikadname)
Meleklere iman nasıl olmalıdır?
Sual: Melekler nasıl varlıklardır, bu tarz şeyleri nasıl bilmeli ve meleklere ne şekilde inanmalı, iman etmelidir?
Yanıt: Bu mevzuda Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî hazretlerinin İ’tikâdnâme kitabında deniyor ki:
“Meleklere iman şöyleki olmalıdır: Melekler, Allahü teâlânın kullarıdır. Ortakları, kızları değildir. Kâfirler, müşrikler, öyleki zannettiler. Allahü teâlâ, meleklerin hepsini sever. Allahü teâlânın emirlerine itaat ederler, günah işlemezler, emirlere isyan etmezler. Adam ve dişi değildirler, evlenmezler, evlatları olmaz. Yaşam sahibi, diridirler. Allahü teâlâ, insanları yaratacağını buyurduğu vakit; (Ya Rabbi! Yeryüzünü ifsat edecek ve kan dökecek mahlukları mı yaratacaksın?) şeklinde meleklerin zelle denilen sualleri, bunların masum, günahsız olmalarına zarar vermez.
Sayısı en fazlaca olan yaratık meleklerdir. Bunların sayılarını Allahü teâlâdan başka kimse bilmez. Göklerde, meleklerin yakarma etmedikleri, boş bir yer yoktur. Göklerin her yeri, rükuda yada secdede olan meleklerle doludur. Göklerde, yerlerde, otlarda, yıldızlarda, canlılarda, cansızlarda, yağmur damlalarında, ağaçların yapraklarında, her molekülde, her atomda, her reaksiyonda, her harekette, her şeyde meleklerin vazifeleri vardır. Her yerde, Allahü teâlânın emirlerini yaparlar. Allahü teâlâ ile mahlukları içinde vasıtadırlar. Bazıları, öteki meleklerin amiridir. Bazıları, Peygamberlere haber getirir. Bazıları, insanların kalbine iyi fikir getirir ki, buna esin denir. Bazılarının, insanlardan ve tüm mahluklardan haberi yoktur. Allahü teâlânın cemali karşısında kendilerinden geçmişlerdir. Her birinin belli yeri vardır, oradan ayrılamazlar. Bazısının iki, bazısının dört yada daha fazlaca kanadı vardır. Her hayvanın kanadı ve tayyarelerin, uçakların kanatları, kendilerinin yapısında olup, birbirlerine benzemediği şeklinde, meleklerin kanadı da, kendi cinslerindendir. İnsan, görmediği, bilmediği ferdin adını işitince, bunu bilmiş olduğu şeyler şeklinde zannedip aldanır. Meleklerin kanatları vardır. İnanırız. Fakat, nasıl bulunduğunu bilemeyiz. Kiliselerde ve bazı dergi, mecmua ve filmlerde, ‘melek’ diye gösterilen kanatlı hanım resimleri uydurmadır. Müslümanlar bu şekilde fotoğraf yapmaz. Müslüman olmayanların yapmış olduğu bu bozuk resimleri doğru sanmamalı, din düşmanlarına aldanmamalıdır.
Aden melekleri, Cennettedir. Bunların büyüklerinin adı Rıdvândır. Cehennem meleklerine Zebânî denir. Bunlar, Cehennemde komut olunan vazifelerini yapar, Cehennem ateşi bunlara zarar vermez. Denizin balığa zararı dokunan olmaması gibidir. Cehennem zebânîlerinin büyükleri ondokuzdur. En büyüğünün adı ise Mâliktir. ”