Cennetin Bahçesi

İslâmî temel eğitim telakkisini tam kavrayabilmek için temel eğitim yaşından da bahsetmek gereklidir.

İslam telakkisinde esas olan, ergenlik çağına giren bir gencin, dünyevî ve uhrevî işlerinde tamamıyla hür ve mükellef olmasıdır. Yani ergenlik yaşından itibaren genç, artık çocuk değildir. Hem Allah’a karşı sorumludur, hem ailesine ve cemiyete karşı sorumludur.

Öyleyse anne babaya (ya da velisine) bu çağa kadar genci hayata hazırlamak düşmektedir; onlar bununla mükellef ve sorumludur. Yani genç hayatın her çeşit gereklerini tek başına yerine getirecek bir formasyonu bu yaşa kadar almış olması gereklidir.

Bu terbiyenin başlangıç yaşı umumiyetle 6-7 yaşları kabul edilmiş ise de, beş yaşına basar basmaz “mektebe verme, hocaya verme’ fikirlerini ileri sürenler de olmuştur. Esas olan çocuğun kabiliyetini nazar-ı dikkate almaktır. Bu açıdan 3 ve 4 yaşlarında bile hocaya verme vakalarına rastlanmaktadır.

Tahsili net, kanunî şartlarla belli yaşlara bağlamamanın sonucu, İslam aleminde çok mesut neticeler hasıl olmuştur.

İbn-i Sina Süfyan İbni Uyeyne, İmam -ı Şafii gibi pekçok meşhlinkar 15 yaşlarına varınca devirlerinde “müçtehıd” mertebesini elde etmişlerdir.

Temel eğitimin nihai yaş hududuna gelince, anlaşddığı üzere, bu ortalama ergenlik yaşıdır. Tabiî ergenlik yaşının kızlarda 9-12 erkeklerde 12-15 yaşlan arası olduğunu belirtmiştik. İmam-ı Azam’a göre itibarî ergenlik çağı en geç kızlarda 17, erkeklerde 18  olabilir. Fakat 15 yaşın kanunî hududa esas yapılması prensip olarak benimsenmiştir.

Şu halde kız ya da erkek 15 yaşına basan her normal çocuk, hayata tek başına atılabilecek formasyonu almış olmalı, kendi cinsiyeti hakkında temel bilgi ve davranışları, dinî bilgilerinin asgarisini, temel hayatî bilgileri edinmiş olması gereklidir.

Bir önceki yazımız olan başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.