CEVAP
Peygamber efendimiz, bazı mühim şeyleri bildirip, daha önemlisini açıklamıştır. Bu mevzuda hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir:
(Her şeyin bir yolu vardır. Cennetin yolu ilimdir.) [Deylemi]
(Her şeyin direği vardır. Dinin temel direği fıkıhtır.) [Beyheki]
(Her şeyin bir aslı vardır. İmanın aslı de namazdır.) [Beyheki]
(Her şeyin bir zekatı vardır. Vücudun zekatı ise oruçtur.) (İbni Mace)
(Her şeyin bir zekatı vardır. Evin zekatı ise, konuk odasıdır.) (A. Rifai)
(Her şeyin kapısı vardır. İbadetin kapısı da oruçtur.) [İbni Mübarek]
(Her şeyin temeli var. Dinin temeli de eshab-ı kiramı ve ehl-i beyti sevmektir.) [İbni Neccar]
(Her şeyin deposu vardır. Takvanın deposu, ariflerin kalbleridir.) [Taberani]
(Her şeyin esası vardır. İmanın esası da vera [takva]dır.) [Hatib]
(Her şeyin süsü vardır. Kur’an-ı kerimin süsü de güzel sestir.) [Hakim]
(Her şeyin dalı budağı vardır. İmanın dalı budağı da sabırdır.) [Hatib]
(Her şeyin cilası var. Kalbin cilası da Tanrı’ı anmaktır.) [Beyheki]
(Her şeyin cilası var. kalbin cilası da “Estagfirullah” anlamına gelir.) [Deylemi]
(Her şeyin kalbi var. Kur’anın kalbi Yasindir.) [Tirmizi]
(Her şeyin efendisi vardır. Oturmanın efendisi de kıbleye yönelmektir.) [Taberani]
(Her şeyin Tanrı ile içinde perde vardır. Ana baba duasında perde yoktur.) [Deylemi]
(Her şeyin bir afeti vardır. Ümmetimin afeti, paraya gönül vermektir.) [Deylemi]
(Her ümmetin fitnesi [imtihanı] vardır. Ümmetimin fitnesi paradır.) [Hakim]
(Her ümmetin seyahati vardır. Ümmetimin seyahati de cihaddır.) [Taberani]
(Her dinin özelliği vardır. Ümmetimin özelliği hayadır.) [İbni Mace]
(Her ağacın meyvesi vardır. Kalbin meyvesi de çocuktur.) [Bezzar]
(Her şeyin anahtarı vardır. Cennetin anahtarı namazdır.) [Deylemi]
(Her şeyin anahtarı vardır. Göklerin anahtarı “La ilahe illallah” sözüdür.) [Taberani]
(Her derdin şifası vardır. Kalbin şifası, Allahü teâlâyı anmaktır.) [Beyheki]
(Her derdin devası vardır. Yalnız ölüme umar yoktur.) [Taberani]
(Her şeyin bozucu bir afeti vardır. Bu dinin afeti ise fena idarecilerdir.) [Haris]
(Her şeyin hakikati vardır. Kadere inanmayan imanın hakikatine erişmez.) [Nesai]
(Her şeyin direği vardır. Müminin direği de aklıdır, aklı kadar yakarma eder.) [İ. Gazali]
(İmanın alameti Ensarı sevmek, münafıklığın alameti Ensara buğz etmektir.) [Buhari]
Hikmet ehli de buyuruyor ki:
Her şeyin bir kıymeti vardır, insanoğlunun kıymeti ise, bilimsel, ihsanı ve edebidir.
Her şeyin tohumu vardır. Düşmanlığın tohumu da latife ve alaydır.
Her şeyin kestirme yolu vardır. Cennetin kestirme yolu da cihaddır.
Her şeyin pası vardır. Kalbin pası da tokluktur.
Her şeyin bir zekatı vardır, aklın zekatı da hüzün ve tefekkürdür.