Nebi ve Resul nedir?

Sual: Bazıları hocalarını Resul şu demek oluyor ki Peygamber olarak gösterebilmek için, “Kitap gönderilen peygambere Nebi, Kitap gönderilmeyen peygambere Resul denir” diyorlar. Peygamberlik son bulmadı mı? Bizim Peygamberimiz son Peygamber değil mi?
CEVAP
Müslümanlıkla ilgisi olmayan bu şekilde iddialar, dinimizi içten yıkmak isteyen din düşmanlarının taktik ve hilelerindendir. Bunlar, Yalnız Kur’an diyerek, âyetleri kendi kafalarına bakılırsa yorumlayıp, Resulullahın açıklamalarına asla saygınlık etmezler. Hadis-i şeriflerin hepsine de uydurma derler.

Kitap gönderilen peygambere Resul denir. Nebi, kendinden ilkin gelen Resulün dinini bildiri eden peygamberdir. Yeni din getirmeyip, önceki dine çağrı eden peygamberlere Nebi denir. Her resul, nebidir; fakat her nebi resul değildir. Peygamber Fars’çadır, resul yada nebi anlamında kullanılır. Kur’an-ı kerimin bir oldukca yerinde Peygamber efendimize Resul deniyor, kimi zaman Nebi diye de geçiyor. Nebi denmesi Resul olmasına engel değildir. Şu demek oluyor ki bir resule nebi denmesi onun resul olmadığını göstermez. Genel kurmay başkanına kimi zaman general, subay yada asker denmesine benzer.

Emirleri bildiri etmekte ve insanları, Allahü teâlânın dinine çağırmakta, Resul ile Nebi içinde bir ayrılık yoktur. Ankebut suresinin, (Ona [İbrahim’e İsmail’den sonra] İshak ve Yakub’u da bağışladık. Nebiliği ve kitapları [Tevrat’ı, İncil’i, Zebur’u, Kur’anı], onun soyundan gelenlere verdik) mealindeki 27. âyetinde, İbrahim aleyhisselamın soyundan gelenlere nebilik verildiği benzer biçimde kitap verilen resuller de vardır. (Beydavi, Medarik, Celaleyn)

Kitap sahibi resullerden örnek verelim. Hazret-i Musa resul idi. İşte âyet-i kerime mealleri:
(Musa, «Ey Firavun, elbet ben âlemlerin Rabbi tarafınca gönderilmiş bir resulüm» dedi.) [Araf 104] (Sırf bu âyet bile, onların yalanını çıkarmaya yeter. Hazret-i Musa’ya Tevrat indi, şu demek oluyor ki kitap gönderildi. Bunun için kendisine resul deniyor. Peygamber efendimize de kitap göndermiş olduğu için bir oldukca âyette resul deniyor. Resul denilince nebi de içine girmiş olduğu için daha oldukca resul tabiri geçiyor. Kelime-i şehadette de Resul deniyor. Nebilik daha yüksek olsa idi o geçer idi.

(Musa’yı mucizelerimizle Firavun ve topluluğuna yolladık. Musa, “Ben âlemlerin Rabbinin resulüyüm” dedi.) [Zuhruf 46] (Bu âyette de, Hazret-i Musa’nın resul bulunduğunu açıkça bildiriyor.)

Hazret-i Musa da, Peygamber efendimiz benzer biçimde, hem resul, hem de nebi idi. İşte âyet-i kerime meali:
(Kitapta Musa’yı da an; elbet o, muhlis bir kul ve resul olan nebi idi.) [Meryem 51]

Hazret-i İsa da, kendisine kitap gönderilen resul idi. İşte âyet-i kerime meali:
(Meryem’in oğlu Mesih [İsa] sadece bir Resuldür.) [Maide 75]

(“Biz, Tanrı’ın Resulü olan Meryem oğlu İsa’yı öldürdük” demeleri sebebiyle onları [Yahudileri] lanetledik, rahmetimizden kovduk.) [Nisa 157]

Kitap sahibi resul olan Musa aleyhisselam, kardeşi Harun’un da kendisine vezir şu demek oluyor ki destek olmasını istedi. İşte âyet-i kerime meali:
(Ya rabbi, ailemden kardeşim Harun’u bana vezir yap, beni onunla destekle, onu görevimde ortak kıl!) [Taha 29-32]

Allahü teâlâ, onun bu duasını kabul ederek buyuruyor ki:
(Tanrı, “Ey Musa! İstediğin sana verildi” dedi.) [Taha 36]
(Biz, Musa‘ya Kitab verdik, kardeşi Harun’u da ona vezir [yardımcı] yaptık.) [Furkan 35]

Kitap verilen resul olan Hazret-i Musa’dır. Hazret-i Harun ise onun veziri, şu demek oluyor ki yardımcısıdır. Yardımcısı daha üstün olur mu asla? Hazret-i Musa Resul iken, Hazret-i Harun da nebi oldu. İşte âyet-i kerime meali:
(Rahmetimizden, kardeşi Harun’u bir nebi olarak ona bağışladık.) [Meryem 53]

Hazret-i Harun, Musa aleyhisselamın getirmiş olduğu dini, şu demek oluyor ki Museviliği bildiri eden bir nebi idi.
(Zekeriyya mihrabda namaz kılarken melekler ona, “Tanrı sana, Kelimetullahı [İsa’yı] doğrulayıcı, efendi, nefsine hakim ve salihlerden bir nebi olarak Yahya’yı müjdeler” diye seslendiler.) [Al-i İmran 39] (Hazret-i İsa’nın kitap gönderilen bir resul olduğu yukarıdaki âyetlerde bildirildi. Hazret-i Yahya ise, Hazret-i İsa’nın getirmiş olduğu dini, şu demek oluyor ki İseviliği bildiri eden bir nebi idi.)

Bu örneklerde de açıkça görüldüğü benzer biçimde kendisine kitap verilen peygamberlere Resul denir. Resullerin getirmiş olduğu dini bildiri edenlere de Nebi denir. Her resul hem de nebidir. Peygamber efendimizden sonrasında, nebi gelmeyecektir. Bir âyet meali şöyledir:
(O, Tanrı’ın resulü ve nebilerin sonuncusudur.) [Ahzab 40]

Nebi gelmeyince, Resul asla gelmez. Şu sebeple resullük makamı, nebilikten daha özel ve yüksektir. Bu âyetlerden sonrasında, bu konudaki hadis-i şerifleri bildirelim:
(Resullerin ilki Âdem ve sonuncusu Muhammed’dir.) [Hakim, Taberani]
(Övünmek için söylemiyorum [hakikati bildiriyorum], ben mürsellerin [Nebi ve resul olarak gönderilen peygamberlerin] efendisiyim. Hepsinin sonuncusu ve şefaat edicilerin ilkiyim.) [Darimi]
(Öteki nebilere bakılırsa benim durumum şu misale benzer. Bir kimse, güzel bir ev yapar, fakat bir kerpici noksandır. Ziyarete gelen halk, evi beğenir. Yalnız “Şu boşluğa da bir kerpiç konsaydı” derler. İşte ben o kerpicim. “Hatem-ün-nebiyyin” şu demek oluyor ki nebilerin sonuncusu, tamamlayıcısıyım.) [Buhari, Müslim]
(Ya Ali, Musa’nın yanında Harun iyi mi idiyse, sen de, benim yanımda öylesin. Sadece, benden sonrasında nebi gelmeyecektir.) [Buhari, Müslim,Tirmizi, İbni Mace, İmam-ı Ahmed, Taberani]

Peygamber efendimiz, bir tek zamanının ve Arabistan’ın değil, kıyamete kadar tüm insanların, tüm dünyanın resulüdür. Bir âyet meali şöyledir:
(Biz seni tüm insanlara sadece müjdeci ve uyarıcı olarak yolladık; fakat insanların bir çok bilmez.) [Sebe 28]

Bir hadis-i şerif meali: (Ben tüm insanlara gönderildim.) [Müslim]
(Size, âyetlerimizi okuyacak, sizi her kötülükten arıtacak, size kitabı ve hikmeti öğretecek ve bilmediklerinizi bildirecek aranızdan, bir resul yolladık.) [Bekara 151] (Bu âyet de kitabın nebiye değil, resule geldiğini göstermektedir.)

Hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Nebiler 124 bin, resuller ise 313 tür.) [Hakim]Bu hadis-i şerif de, kitap getiren resullerin nebilere bakılırsa daha azca bulunduğunu göstermektedir. Nebilerin oldukca olması, resullerin dinlerini yaymalarından dolayıdır.